Pornonun Cinsel Etkileri (Kalkmaması) Bölüm-3

#3. Kısım

Ne diyorduk, internet pornosuna mastürbasyon yapmak nasıl olur da ereksiyon bozukluklarına yol açan beyin değişikliklerine sebep olabilir?

Bunun cevabının ilk kısmı, beyinlerimizin aşırı porno kullanımını kaldıracak şekilde evrimleşmemiş olduğudur. Bizler avcı-toplayıcı beyinlere sahibiz, modern bir dünyada yaşıyor olsak bile. Beyinlerimiz son altmış bin yılda çok az evrimleşti. Avcı-toplayıcılar bilgisayar başında saatlerce oturup internet pornosuna mastürbasyon yapmadılar.

İkincisi, internet pornosu sonsuz yeniliği ve sürekli arayıp bulmaya yönlendirdiği için bir aşırı uyarandır. Avlanırken de bu geçerlidir – “mükemmel” pornoyu bulmak için olandan söz ediyorum. Dopamin yenilik karşısında salgılanır ve aramak da atalarımızı meraklı yapmıştır; bu sayede yeni diyarlar keşfetmişler, yeni yiyecek kaynakları bulmuşlar ve belki de bu sayede yeni eşlerle karşılaşmışlardır.

Her bir tıkla, başka bir dopamin salgısı edinirsiniz. Aşırı bir porno kullanıcısı, atalarımızın birkaç ömür boyunca karşılaşabileceğinden daha fazla ateşli hatun, erkek, ya da her neyse onunla karşılaşır. İnternet pornosu bir dopamin üretme makinesidir. İnternet pornosu olduğu sürece bir seferde saatlerce dopamin dalgası yakalayabilirsiniz.

Buradaki sarı çizgiler dopamin dalgalarını temsil etmektedir. İnternet pornosu içimizdeki avcı-arayıcı mekanizmasını suiistimal eder ve beyni iki boyutlu yenilik aramak için kandırır. Ayrıca aradığınız içeriği beyninize “çok ama çok değerli” olarak sizin için kaydeder.

 Her yeni insanda ya da sahnede dopamin dalgalanır. Öyleyse, dopamininizi düşerse, ya da ereksiyonunuz kaybolmaya başladıysa, tek yapmanız gereken sahneden sahneye tıklayarak kendinizi pompalamanızdır. Hiçbir magazinin ya da kiralanmış DVD’nin, internet pornosunun bu dopamin kışkırtan yeniliğiyle baş etmesi mümkün değildir.

İşte size müzisyen John Mayer’den bir alıntı,

“İnternet pornosu neslimin beklentilerini tamamen değiştirdi. Nasıl olur da düzinelerce defa sık sık orgazm olabilirsiniz? 100’üncü… ye gelip bu sonuncusu olacak diye yemin edersiniz, ama hala tükenmemişsinizdir.”

Bu kişi aynı zamanda sabahları yataktan kalkınca 300 tane vajinaya bakmaktan söz etti. Bu çok fazla dopamin demek.

Dopaminizi havada tutmanın bir başka yolu da başka porno türlerini ya da kategorilerini keşfetmektir. Buradaki husus izlediğiniz pornonun içeriği değil, beyninizi ne kadar dopaminle uyardığıdır. Tercihiniz ne olursa olsun, internetin bir köşesinde her zaman daha uyarıcı ya da şoka düşüren bir şeyler bulmak mümkündür.

Korku, şok ya da utanç gibi yoğun duyguları yenilikle birleştirdiğinizde, beyninizde dopamin ve norepinefrin (adrenalin benzeri bir kimyasal) yükselmesi yaşayarak ödül döngünüzü resmen havaya uçurursunuz.

Ereksiyon bozuklukluğu geliştikçe, kendinizi devam etmek için daha da aşırı porno türlerini ararken bulursunuz. İşte forumumuzdan bir örnek:

“Geçtiğimiz sekiz dokuz ayda, Masturbasyonum ve porno kullanımım üzerindeki denetimsizliğimin apaçık bir şekilde farkına vardım. Gittikçe daha aşırı şeylere düştüm – hem de çok _____________ son zamanlarda. Aslında “o şeye” diğer pornolardan hiç de fazla daha fazla çekim duymuyordum, ve onu yaptığım zaman, düşüncesinden bile gerçekten iğreniyordum. Pornonun içeriğinin ne olduğunun çok da önemli olmamasının açıklamasını bu makalelerden okumak benim için iyileştiriciydi. Bu sadece bir uyarılmaydı, ve daha aşırı ya da garip şeylere duyulan bir ihtiyaçtı. Kadınları çekici bulurum, ama yıllardır onlara karşı bir cinsel güdülenme hissetmemiştim.”

Peki, bütün bu aşırı uyarılma beyni nasıl etkiliyor? Ödül döngüsünün uyuşmasına sebep olarak… Bütün bağımlılıklarda olan budur. Ödül döngünüzü ona dopamin basarak uyardıkça… gitgide daha az tepki gösterir.

Pilleri tükenen bir el fenerini düşünün. Basite indirgersek, ödül döngünüzden ereksiyonunuzu destekleyecek yeterince elektrik akmamaktadır.

Bu resim beyinde normal bir şekilde cinsel uyarılmanın çalışma halini göstermektedir. Kırmızı ok sinirlerin ödül döngüsünden çok ama çok önemli olan hipotalamusa bir mesaj iletme halini temsil etmektedir. Orası “ereksiyon kontrol merkezidir.” Fakat, yapması gerekenleri, ya da uyarıcı dürtüleri, ödül döngüsünden alır.

Ödül döngüsü görüntülerden, seslerden, dokunmadan, kokulardan ve benzeri şeylerden uyarılır. Yani, beynin diğer kısımlarından… Şimdi, buradan ödül döngüsüne ve hipotalamusa giden mesaj şudur “Hey! Bunu gerçekten istiyorum. Bana yardım eder misin?” Bu mesaj dopamin fışkırmalarıdır.

Eğer ödül döngüsünden gelen mesaj zayıfsa, ereksiyonlarınız da öyledir. Uyuşmuş bir ödül döngüsünde, sinir sinyalleri çok zayıftır- resimden noktalı çizgilerle temsil edilmiştir. Ödül dengeniz bazı fiziksel değişimlerden ötürü ateşlenemez (Diğer bağımlılıklarda da bu değişim görülür.)

İşte bu yüzden penisinizin harekete geçmesi için internet pornosunun süper uyarıcılığına ihtiyaç duyarsınız.

Uyuşmuş bir ödül döngüsünün nasıl EB’ye sebep olduğunu anlayabilmek için, sinir hücrelerinin mesaj iletişimi için nasıl iletişim kurduklarını bilmeniz gerekir. Bu aralarındaki sinaps adını verdiğimiz küçük boşluklarda olur. Ödül döngüsünde, elektrik bir sinir boyunca akar ve sonuna geldiğinde, sinirin sinapsta dopamin salgılamasına sebep olur.

Bu sinir hücreleri dopamini boşlukta köprü kurmak ya da iletişim için kullanır. Gönderici hücreler sinapsa dopamin fışkırtır, alıcı sinir hücresinin üzerindeki dopamin reseptörlerinin bulunduğu yere… Eğer yeterince dopamin varsa, reseptörler mesajı “duyar”, tıpkı küçük kulaklar gibi. Alıcı sinir hücreleri “ateşlenir”, ve sizin de uyarılma, ve umulan şekilde bir ereksiyon deneyiminiz olur.

Bunun kadar önemli olan bir diğer şey ise, alıcı hücrede pek çok reseptöre ihtiyacınız olduğunuzdur. Başka türlü mesaj “duyulmaz.” Bağımlılıkta ve ereksiyon bozukluğunda, dopamin reseptörlerinin sayısı azalır. Aşırı uyarılmadan ötürü, sinir hücresi “Yeter! Bu kadar dopamin sinyali akışını kontrol edemiyorum” der. Birisi size bağırırsa, kulaklarınızı kapatırsınız. Sinir hücreleri bunu dopamin reseptörlerini kaldırarak yaparlar.

Problem şuradadır – mesajın kuvveti dopamin tarafından ne kadar reseptörün harekete geçtiği ile bellidir. Daha az reseptörün aktif olmasıyla, daha az elektrik dürtüsü sinirler arasında seyahat eder ki bu da daha az cinsel heyecan demektir. Tıpkı sizin sekiz silindirli motorunuzun artık iki silindir ya da daha azıyla çalışması gibi.

Beyniniz ağlamaktadır, “Erekte olabilmek için daha fazla dopamine ihtiyacım var.” Gerçekte ise, daha fazla dopamin reseptörüne ihtiyacınız vardır. Uyuşmuş bir zevk tepkisinin aslı budur. Ödül dengeniz dopamine artık çok daha az duyarlıdır.

Normal bir ereksiyon fonksiyonu için, reseptörleriniz eski seviyelerine geri dönmelidir.

Reseptör değişimlerine ek olarak, aşırı uyarılma dopamin seviyelerini de düşürebilir. Bu da deneyimlenen heyecan seviyelerini değiştirir. Daha az dopaminle, daha zayıf tepkimeler oluşur. Etkisi de, bundan sonra sadece birkaç silindir eksiğiniz yoktur; artık benzininiz de bitmek üzeredir.

Bu ödül hücreleri ödül döngüsünün merkezinde yer alırlar (nucleus accumbens). Bir şeyin heyecan verici olup olmadığına karar verirler. Ereksiyon zincirinizdeki zayıf halka burasıdır. Uyuşmuş bir zevk tepkisi hipotalamusa zayıf sinyaller anlamına gelir. Artık, hipotalamus penisinize güçlü sinyaller yollayamamaktadır.

Ödül döngünüz normal olarak işini görebilmesi için yeterince nörokimyasal uyarılma elde edememektedir. Peki ne yapacaksınız?

İnternete erişiminiz varsa, sizi heyecanlandırabilecek bir şeyin peşine düşersiniz, zevke bir şekilde uyuşmuş olsanız bile. Şurada, üstteki resimde sadece elle uyarılma, eşiniz ya da dünki pornonun tekrar izlenmesi hali temsil ediliyor. Ereksiyonu tetikleyecek kadar yeterince uyarılma yok.

Yani yeni porno arıyorsunuz, ve böylece kendinize büyük bir dopamin patlaması yaşatacaksınız. Bu da penisinizin harekete geçmesine yetecek. Fakat şunu bilmelisiniz ki dopamin reseptörlerinizin sayısı az. Yani yenilik bile yeterli olmadığında, dopamin döngünüzü harekete geçirecek olan şoku daha aşırı pornolarda bulacaksınız.

Uyuşmuş ödül tepkisine ek olarak, beyninizi de tekrar bağladınız. Bu resimde, sinir hücrelerinin birbirine bağlandıkça daha kızıllaştığını görebilirsiniz. “Birlikte çalışan sinir hücreleri birbirine bağlanırlar.” Bu bizim hatırlama, yetenek edinme ya da kötüleri dahil alışkanlıklar edinme biçimimizdir.

Yazı yazmak için, bisiklet kullanmak için ve internet pornosuna mastürbasyon yapmak için döngüleriniz vardır. Bu patikaları kullandıkça daha da güçlenirler – ve bir şeyleri düşünmeden yapmak kolaylaşır.

Geçmişte bir yerlerde, penisinize dokunduğunuzda, cinselliği hayal ettiğinizde, ya da canlı bir potansiyel partnerle karşılaştığınızda kolaylıkla erekte oluyordunuz. Porno görmemiştiniz. Başka bir deyişle, ödül döngünüz normal duyarlılığındaydı.

İnternet pornosu kullanımına devam ettikçe, işler değişti. Ödül döngünüzü uyuşturdunuz, ve uyarılmak için daha fazla uyarılmaya ihtiyaç duydunuz. Sonunda, beyninizde çok güçlü bir porno patikası oluşturdunuz. Öyle güçlü oldu ki sizi normal uyarılmaya ulaştıracak eski patikaları bile men etti. Yamaçta derin bir tekerlek izi düşünün, içine bütün yağmur suyunun dolduğu…

Sizin için, seks söz konusu olduğunda, düşüncelerinizin otomatik olarak aktığı yer burasıdır. İnternet pornosu artık bilinçaltı seviyesinde çalışan güçlü bir hatıra olmuştur – çünkü en güvenilir dopamin kaynağıdır, ereksiyonlarınız ve kıvranmalarınız için gerekli olan şeyin…